ggmüller: teksten

Kunstprijs M.J. Moortgat-Keukelinck ...
...de tweejaarlijkse kunstwedstrijd georganiseerd door Stad Nieuwpoort, staat 2009 open voor beeldhouwwerken en installaties. Het thema van deze editie is "dromen" en de opdracht was dan ook een beeldhouwwerk of installatie te maken die de jury doet wegdromen. De werken worden tentoongesteld in centrum Ysara.

Uittreksel van de Duitse tekst van Leo Phillipé in November 2009

...

Waarover spreken wij? Is "Dromen" "verschuiving" en "verdichting" zoals de grondlegger Siegmund Freud het o.m. noemde? Is het het dogma van de surrealist André Breton dat kunst puur psychisch automatisme zou zijn: dromen dus. Is het de "hogere activiteit" zoals de psychologie het invoeren van de droom in de kunst noemt?. Zijn dromen er om patiënten te helpen, of werden ze verteld opdat iedereen er zou kunnen van genieten? Zijn "dromen" beïnvloed door het onderbewuste of zijn ze vrije associaties? Heerst Hypnos op zijn tegenstrijdige manier? Zijn dromen gemaakt of worden dromen gemaakt? Wie doet dat dan en hoe en waartoe?

Als nomen is "droom" een abstract woord. Zoals liefde, zoals sfeer, zoals weer. Anders dan een huis, een boom, een hond: daarvoor zijn er concrete tekenen. Voor abstracte begrippen moet de kunstenaar symbolen vinden, moet hij metaforisch werken. De droom-iconografie moet gedecodeerd worden. Maar toch moeten de tekenen herkenbaar zijn, dus figuratief: Dromen gebeurt in reële beelden. Figuratief. Bevatbaar. Weerspiegelend. Niemand droomt abstract. Maar de dingen lopen in elkaar, verliezen misschien vorm en kleur. Herkenbaar is alleen een soort van silhouet. En toch blijven ze figuratief. Ze moeten tegelijk lichamelijk en spiritueel aanwezig zijn. "Droombeelden" breken met gewone zichten, met gewone samenhangen: ze werken met de middelen van de collage door het bijeenvoegen van een onsamenhangende realiteit om een eigen realiteit te vormen.

Als verbum "dromen" gebruikt wordt moet men er rekening mee houden dat alleen maar de mens dit kan doen! Net als het denken. Geen mens kan zien wat er in je hoofd gebeurt: de gedachten zijn vrij, wie kan ze beletten?

Als de kunstenaar de dromer is, is de beschouwer uitlegger. Of degene die de kans waarneemt en zelf begint te dromen. Actief!

Zo komen de verdere vragen: Wie droomt? De kunstenaar? De beschouwer? Of allebei?

In mijn installatie stapt iemand in een vertrek- door een zwarte deur. Hij vind zich in een witte ruimte, staat voor een witte apsis met een gouden binnenkleur: na de omheining buiten een tweede slot binnen. Daarin een verroeste buis met daarop een nest waarin een ei. Een vogelei. IJzeren treden wijzen de weg naar de apsis: ze liggen op een voile, die over de hele grond zweeft - men moet alleen stappen, zo als men met de droom alleen is.

Deuren in dromen zijn te sluiten - of te openen. Apsides zijn ter bescherming - of ter clausuur. Net als omheiningen. Nesten zijn begin - of einde van iets. Symbool van het verlaten zijn, van een cyclus die zich steeds herstelt. Net als het ei. Anders dan de roestige buis: ooit bewerkt, dan vergeten, dan weggegooid werk. Net als de treden.

Evenals met het dromen bevindt de beschouwer zich alleen: alleen in deze ruimte. Afgescheiden. Geconcentreerd op afbeeldingen ( weerspiegelingen ) van droomsymbolen die zich bijeenvinden in een kader van een grote droom: schoonheid ligt verborgen - en de kunst laat ze ontdekken: achter een deur, in een omheining, in een "kapel": Kunst laat de mens dromen.

In dromen staat u voor een deur. Ze is niet te openen. Ze is groot. Onneembaar. Gesloten voor u. Zo was het in "Het Wet" van Franz Kafka. ( De legende van de deurbewaker ). En er is de andere kant van zulke dromen. Weer de deur. Maar u gaat proberen ze te openen. Een ruimte vertoont zich. U kunt intreden. De deur achter zich sluiten. Welbewust alleen zijn. Denken. Rusten. Dromen. Privé meditatie.

Misschien dromen van rust in huidige tijden. Misschien blij zijn alleen te kunnen zijn zonder eenzaamheid. De dingen laten komen. Ontdekken wat er is.

Rusten. De droom van vandaag.

Donker stond de deur voor mij
En laat me overpijnzen:
Wat zal er achter zijn?
Waarop
zal
ze wijzen?

En ik stapte in.

ggm 2009

Deze installatie werd door de jury met de 3. plaats onderscheiden.